Gök Tanrı İnancı
Tek Tanrı İnancı Göktürkler döneminde Türkler, yüksek ve tek bir Tanrı anlayışına ulaşmışlardı. Bu Tanrı, "Gök-Tanrı" adı ile anılıyordu. Gök (sema) ve Tanrı anlayışındaki bu yakınlık mana olarak varlığını korumuş ve günümüzdeki Allah'ın mekandan münezzeh olduğunu bildiren dinlerin dahi "semavî" olarak adlandırılmasında etkili olmuştur. Türklerin Tanrı tarafından korunduğu ve hükümdarlığın ondan alındığı inancı ise Türklerde milliyet ve dünya hakimiyeti şuurunu doğurmuştur. Bu özellik dolayısıyla Türkler Tanrı'ya "Türk Tanrısı" adını vermişlerdir.
Göktürklerden sonra Oğuz ve başka Türk boyları da (Uygurlar vs.) tek Tanrı inancına ulaşmıştı. Ancak Kırgız, Başkurt ve diğer bazı Türk ulusları, 10.yüzyılda bile tek Tanrı inancına erişememişlerdi. Mesela Başkurtlar en büyüğü gökte olmak üzere çeşitli mabutları tanıyordu. Diğer bazı Türk boyları ise güneşe, yıldızlara, büyük dağ ve nehirlere Tanrı sıfatını veriyordu . Onlar gibi bazı Altay Türk grupları da, son zamanlara kadar Kara Han'ı Tanrıların en büyüğü olarak tanıyorlardı.
Kaynaklar: İbn Fadlan, Rihle (Seyahatnâme), sayfa.18-20; Zeynü'l-Ahbâr, Târîh-i Gerdîzî, sayfa.83-87
Blog Hakkında
0 comments
Yorum yaptığınız için teşekkür ederiz.